Zwarte piet

Het is al enige tijd geleden dat ik een artikeltje heb geschreven over een groep "kleine mensen" in China die, vanwege het gevoel anders te worden bestempeld, een eigen gemeenschap hebben opgericht waar alleen maar kleine mensen mogen wonen.

Misschien denk je dan.. "Ja, daar zit wel wat in...", maar de manier hoe ik dat dan bekijk is als volgt:
De kleine mensen (In de volksmond "Lilliputter") wilden niet graag ANDERS gezien en behandeld worden als elk ander persoon. Dus ze besloten alles ANDERS te gaan doen. Ze besloten zélf om zichzelf af te zonderen van de rest van de wereld om zo op hun EIGEN manier te gaan leven in Kunming, in het zuiden van China
Ze wilden dus ZELF op een ANDERE manier gaan leven omdat ze zich ANDERS voelen dan anderen.
Om het nóg gekker te maken besloten ze, om geld te kunnen verdienen, zichzelf in vreemde sprookjesachtige kleding te hijsen en zichzelf uit te buiten als een soort freak in een grote freakstad.

Op een of andere manier doet dit verhaal mij aan de hele zwarte pieten discussie denken.
Losstaand van het Sinterklaasfeest op zich. En losstaand van de Zwarte Pieten die zwart zijn, of geel, groen of met pimpelpaarse vegen over hun neus.
Het lijkt er op dat een gedeelte van de donker gekleurde mensen in onze gemeenschap zichzelf ANDERS ziet en zichzelf daarom aangesproken voelt als het gaat om zwarte piet. Het vreemde is, dat juist deze mensen de anderen als racist bestempelen.
Om het nóg simpelen te zeggen: "HIJ voelt zichzelf anders en daarom ben IK een racist".

Terug naar de kleine mensen
Zij voelden zich gediscrimineerd en daarom was de rest van de wereld niet goed genoeg.

Terug naar Piet.
De tegenstanders van onze zwarte piet blijven er op hameren dat de piet teveel op een slaaf lijkt en daarom racistisch is.
Dat geen énkele van die personen ooit slaaf is geweest en zelfs een direct familielid die zij kenden geen slaaf is geweest doet er blijkbaar niet toe. Het feit dat de slavenhandel al in 1803 stopte en verboden werd in 1863 is ook een puntje dat voor het gemak "vergeten" wordt.
Ik zou dus eigenlijk kunnen zeggen dat ik nooit meer een nummer van Falco op de radio wil horen, of dat mensen beslist niet meer naar Oostenrijk mogen reizen voor de wintersport want dat doet teveel denken aan die Duitse Oostenrijker die de halve wereld op zijn kop heeft gezet. Dat was tenslotte afgelopen in 1945. Veel dichterbij dan de slavernij én er zijn nog talloze mensen in leven die dit persoonlijk hebben meegemaakt. Lijkt mij een gegronde reden om dan alles wat Duits of Oostenrijks is, te verbieden. Want dat geeft me een naar gevoel. Toch?!... Of toch niet?!

Oorsprong
Over de oorsprong van zwarte piet zijn verschillende verhalen bekend. Welke van die verhalen de juiste is weet blijkbaar niemand. Zeker is wel, dat in geen enkele van die verhalen zwarte piet een slaaf van Sinterklaas  is.

Sinterklaas
Sinterklaas is ontstaan uit de heilige Nicolaas van Myra.
Oorspronkelijk was hij een heilige uit Lycië (Huidig Turkije). Hij was een beschermheilige van kinderen. Er gaan diverse legendes rond over wat hij gedaan zou hebben, maar zeker is wel dat hij zich zeer bekommerde over het welzijn van alle kinderen. Zeker is ook dat hij zelf "getint" was en niet blank.

Slaven
En hier komt misschien het misverstand dat Piet een slaaf van Sinterklaas is vandaan.
Een van de legendes over Sint Nicolaas is dat hij een kindslaaf uit Ethiopië heeft vrij gekocht. Deze was hem zo dankbaar dat hij Sint Nicolaas vergezelde in zijn reizen. Geheel als vrij mens welteverstaan.

Zwarte raven
Een ander verhaal over het ontstaan van zwarte piet zijn de zwarte raven. (Deze heb ik als kind al gelezen en is misschien daardoor mijn favoriet)
Sint Nicolaas zou vergezeld worden door 2 zwarte raven, Huginn en Muninn genaamd. Deze 2 raven zouden van Odin afstammen. In de loop der tijd zijn deze 2 raven van gedaante veranderd naar de vorm die nu Zwarte Piet heet.

Schoorsteen
Het verhaal dat het meest aangehaald wordt, en tevens ook erg vanzelfsprekend is voor kinderen is dat zwarte piet eigenlijk gewoon een persoon is die Sinterklaas helpt de kadootjes rond te brengen en daarvoor door de smerige schoorstenen moet kruipen. Hierdoor komt hij er natuurlijk "zo zwart als roet" uit te zien.

Er zijn volgens de Wikipedia pagina over Zwarte Piet nog een aantal verklaringen over zijn ontstaan beschreven. Maar ook daarvan is geen van allen met een racistische achtergrond. En ook is er niks te vinden over een zwarte piet die slaaf zou zijn.
De enige verwijzing naar iets van onderdanigheid komt uit een interpretatie dat Zwarte Piet is ontstaan uit een demoon die door de Sint werd gedwongen om goede daden te verrichten.
Daartegenover is er ook een interpretatie dat Piet eigenlijk een (voorchristelijke) godheid was.
Als de tegenstanders dus juist een van déze interpretaties verkiezen boven de andere, kiezen ze er dus óf voor dat ze zichzelf vergelijken met een demoon, óf zichzelf als godheid zien, en dus superieur aan alle andere mensen. (Over racisme gesproken!)

Volgens historicus en sinterklaaskenner Frits Booy is van alle bestaande theorieën er niet één discriminerend van aard

[Bron: Wikipedia]

Traditie
Sinterklaas is in zijn huidige vorm al een traditie in Nederland sinds 1850. Ook daarvoor bestond hij al, maar toen werd hij hoofdzakelijk gezien als een boeman voor kinderen die niet lief waren het hele jaar. Dan had je kans dan je klappen kreeg met een roe of zelfs werd meegenomen, voor heropvoeding, naar Spanje.

Dat de pieten-tegenstanders een oerhollandse traditie niet willen eren is iets dat mij persoonlijk tegen mijn borst stoot. Maar nog vreemder hieraan is de reden waarom ze dat niet willen. Want zoals wel duidelijk zal zijn is een Zwarte Piet tegenwoordig geen slaaf en was het vroeger ook nooit een slaaf.
De enige referentie aan dat hele racisme verhaal is het feit dat Zwarte Piet zwart is. Maar wat daar nou mis mee is?.. Geen flauw idee. Maar blijkbaar vinden de zwarte pieten tegenstanders juist dát een probleem. Terwijl ze voor 99% zélf "zwart¨ zijn.
Dit lijkt dus heel erg op het verhaal over de Lilliputters.

En weer terug naar de Kleine mensen
"Wij voelen ons anders, dus we gaan de slachtofferrol spelen en plukken daar dan de vruchten van."
En dat terwijl juist die personen degene zijn die zichzelf als anders bestempelen, terwijl er daarvoor geen enkel probleem was.

Waarom willen wij Zwarte Piet houden zoals hij is?
Zwarte Piet hoort voor ons (de volwassenen, maar zeker ook de kinderen) bij het Sinterklaasfeest. Wij zijn daar me opgegroeid en daar is nooit een kwaad woord over gesproken of kwaad in gehandeld.
Voor de kinderen is Zwarte Piet de vrolijke, acrobatische, gekke, verstandige, geflipte, lieve, hardwerkende, sterke, vermoeide, grappige, luie maar zeker altijd vriendelijke man die Sinterklaas helpt en het feest op gang brengt met een hand vol pepernoten.
Voor de volwassenen brengt het een stukje nostalgie. Je gaat eventjes terug naar je jeugd, toen je nog onbezorgd aan het spelen was met je vriendjes. Toen je gespannen in de kamer spelletjes speelde in de hoop dat Sinterklaas en Zwarte Piet ook jouw huis kwamen bezoeken. Dát is het stukje traditie waar Nederland zo blij van wordt.

Waarom worden wij zo boos?
Wij worden zo boos omdat er een aantal mensen zijn die zichzelf hebben voorgenomen om deze Nederlandse traditie kapot te maken. Deze mensen hebben totaal geen gegronde reden en spelen daarom het slachtoffer in combinatie met de racistenkaart.
Persoonlijk geloof ik er helemaal niks van dat deze mensen zelf écht geloven dat Zwarte Piet racistisch is. Maar omdat ze al zo ver zijn gegaan kunnen ze niet meer terug. Dus dan maar volhouden dat ze gelijk hebben.
Ik zag een filmpje voorbij komen over het Kwaku festival. Daar hadden diverse mensen last van in de directe omgeving. Op de vraag of we dat dan maar moesten inkorten (dus nog niet eens afschaffen) kreeg de interviewer nogal wat op zich af! Waarom? Omdat wij van die traditie af moesten blijven! Maar ondertussen wordt door die mensen wel ónze traditie om zeep geholpen. (oké, dit was een filmpje van PowNews dus erg sensatie gericht. Niet minder waar overigens.)

Mijn Conclusie
Zwarte Piet hóórt in de Nederlandse samenleving thuis. Er is nooit een geval geweest van een zwarte piet die met striemen op zijn rug, van Sinterklaas zijn zweep, heeft rondgelopen.
De mensen die allemaal roepen dat Zwarte Piet racisme is, zijn zelf de grootste racisten die rondlopen. Zij zijn zélf degene die onderscheid maken aan de hand van uiterlijke kenmerken, en in het bijzonder huidskleur. Daarnaast denk ik dat ze zelf wel weten dat ze al te ver zijn gegaan en juist om die reden maar volhouden. Want zelf geloven ze het ook allemaal niet meer.

 

Tags: sint piet discriminatie kwaku

Comments ()